Kartoteka SBKC: RUSZ Alojzy

Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]

Alojzy RUSZ

 *1901 (Bystrzyca) †21 IX 1920 (pod Zaśpiczem)

Uczeń polskiego gimnazjum w Cieszynie, ochotnik w wojnie przeciwko bolszewikom, kapral 3 pułku podhalańskiego.

„Bez ojca i bez matki, sam jeden na tym Bo­żym świecie, przecież tu miał dużo przyjaciół, którzy go szczerze kochali. Pod obcą strzechą znalazł dwoje dobrych ludzi, do których się przywiązał jakby syn do rodziców. Pokładali w nim wielkie nadzieje nauczyciele zakładu, do którego uczęszczał, a którego niewątpliwie był najzdolniejszym uczniem. Zaś rówieśnicy jego bystrzyccy stracili w nim przyjaciela, któ­ry w ich Związku pracował w ostatnich latach bardzo gorliwie, budząc wśród nich zaintere­sowanie dla wszystkiego, co dobre i szlachetne. Choć taki jeszcze młody, był trzy razy na wojnie, najprzód, gdy Czesi w styczniu 1919 napadli nasz kraj, potem pod Lwowem na froncie ukraińskim, a nareszcie brał jako ochot­nik udział w wojnie przeciw bolszewikom i tam też za ojczyznę położył swoje młode życie” („Poseł Ewangelicki”).

„Padł przy karabinie maszynowym ugodzony kulą w czoło” [Władysław Nekrasz, Harcerze w bojach. Przyczynek do udziału młodzieży polskiej w walkach o niepodległość Ojczyzny w latach 1914–1921, cz. 2, Warszawa 1931, s. 281–282].

Wspomnienia pośmiertne

„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 211 z 19 XI 1920, s. 5.

„Poseł Ewangelicki”, nr  49 z 4 XII 1920, s. 4.