Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł PADUCH
*25 I 1839 (Jabłonków) †30 V 1908 (Jabłonków)
Sklepikarz w Jabłonkowie, kościelny, działacz społeczny.
Wspomnienie pośmiertne
„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 70 z 29 VIII 1908, s. 344–345 [autor: Ludwik Sikora].Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Ignacy PADUCH
*21 V 1865 (Łomna) †12 V 1910 (Jabłonków)
Gospodzki w Jabłonkowie.
Na przełomie 1909 i 1910 roku wybrany do wydziału miejskiego Jabłonkowa [„Ślązak”, nr 1 z 1 I 1910, s. 6].
Składał się na Macierz Szkolną Księstwa Cieszyńskiego [„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 51 z 20 XII 1902, s. 607].
Wspomnienie pośmiertne
„Ślązak”, nr 21 z 21 V 1910, s. 3.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Antoni PADUCH
*? (Jabłonków?) †? (Jabłonków?)
Kupiec w Jabłonkowie.
30 VII 1871 roku przemawiał na zgromadzeniu ludowym w Ropicy [„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 33 z 18 VIII 1871, s. 265].
„Po pierwszy raz poruszył myśl utworzenia ogólnego narodowego towarzystwa politycznego, co by było za sobą pociągnęło wprost zbawienne skutki dla dalszego rozwoju sprawy narodowej. Niestety piękna ta myśl nie doczekała się zrealizowania, bo towarzystwa polityczne wprawdzie później powstały, ale nawzajem się zwalczały” [Jan Galicz, Z minionych lat. Przyczynki do historii ruchu narodowego na Śląsku Cieszyńskim, Cieszyn 1937, s. 98].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Bruno KONCZAKOWSKI
*27 V 1881 (Cieszyn) †21 IX 1959 (Wiedeń)
Kupiec, właściciel sklepu żelaznego w Cieszynie, kolekcjoner sztuki.
Wspomnienie pośmiertne
„Głos Ziemi Cieszyńskiej”, nr 44 z 30 X–5 XI 1959, s. 4–5 [autor: Ludwik Brożek].
Opracowania
Ludwik Brożek, Konczakowski Bruno (1881–1959), kupiec, kolekcjoner sztuki, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 13, 1967–1968, s. 490–491.
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 2, Cieszyn 1995, s. 102–103.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Józef KONCZAKOWSKI
*4 I 1851 (Bogumin) †27 I 1909 (Cieszyn)
Przedsiębiorca, właściciel sklepu żelaznego w Cieszynie, „cieszył się wśród ludności rolniczej ogólnym szacunkiem i poważaniem” („Rolnik Śląski”).
Wspomnienia pośmiertne
„Neue Schlesische Zeitung”, nr 12 z 28 I 1909, s. 2.
„Rolnik Śląski”, nr 2 z 24 I 1909, s. 54 [uwaga: numer mimo daty 24 I 1909 musiał wyjść po 27 I 1909].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jerzy CZAKOJ
*8 II 1844 (Kocobędz) †15 I 1914 (Kocobędz)
Rolnik w Kocobędzu, prezbiter zboru w Cieszynie, wójt Kocobędza.
W 1873 roku został członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Zaliczkowego w Cieszynie [Janusz Spyra, Pieniądz w służbie społeczeństwa. Towarzystwo
Oszczędności i Zaliczek i inne polskie instytucje bankowości
spółdzielczej na Śląsku Cieszyńskim. 150 lat Banku Spółdzielczego w
Cieszynie 1873–2023, Cieszyn 2023, s. 72].
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Wójtowie na Śląsku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne, t. 2, Kraków 2018, s. 77–78.
Michael Morys-Twarowski, Czakojowie z Kocobędza – zarys dziejów chłopskiego rodu ze Śląska Cieszyńskiego od XVII do początku XX wieku, „Pamiętnik Cieszyński” 23, 2019, s. 98, 117.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan CZAKOJ
*[chrzest 13 albo 14 VIII 1825] (Kocobędz) †24 XII 1902 (Kocobędz)
Rolnik w Kocobędzu, wójt Kocobędza.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski: Wójtowie na Śląsku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne, t. 2, Kraków 2018, s. 75–77.
Michael Morys-Twarowski, Czakojowie z Kocobędza – zarys dziejów chłopskiego rodu ze Śląska Cieszyńskiego od XVII do początku XX wieku, „Pamiętnik Cieszyński” 23, 2019, s. 97–98, 117.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Franciszek CZAKOJ
*24 II 1877 (Kocobędz) †12 III 1932 (Sibica)
Rolnik w Sibicy, polski działacz społeczny i narodowy, wójt Sibicy w okresie międzywojennym.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Czakojowie z Kocobędza – zarys dziejów chłopskiego rodu ze Śląska Cieszyńskiego od XVII do początku XX wieku, „Pamiętnik Cieszyński” 23, 2019, s. 98–99, 120–121.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jerzy ŹLIK
*6 V 1804 (Kozakowice) †?
Rolnik w Kozakowicach.
W 1849 roku podarował pole pod cmentarz ewangelicki w Kozakowicach [Krzysztof Kohut, Marian Machalica, Anna Czudek, Irena Niemiec, Kozakowice, „Kalendarz Goleszowski” 2020, s. 171].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł KŁODA
*9 V 1879 (Puńców) †29 XII 1968
Rolnik w Puńcowie, działacz społeczny i narodowy, wójt Puńcowa w okresie międzywojennym.
Twórca hasła „Nie ma Polski bez Puńcowa” (1918).
Opracowania
Tadeusz Kłoda, Kazimierz Szczurek, Polski król na Puńcowie, „Kalendarz Cieszyński” 1992, s. 124–127.
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3, Cieszyn 1998, s. 124.
Józef Golec, Tomasz Jaszowski, Witold Pieńkowski, Album biograficzny gminy Goleszów, Goleszów 2013, s. 13.
Michael Morys-Twarowski, Kłodowie z Puńcowa koło Cieszyna od XVIII do początku XX wieku, „Rocznik Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” 2, 2014, s. 153–154.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł POCIOREK (POTIOREK)
*1826 (Koniaków koło Cieszyna) †2 VII 1900 (Gurk)
Urzędnik górniczy w Gurk.
Publikował na łamach czasopisma „Oesterreichische Zeitschrift für Berg- und Hüttenwesen” [Erich Schroll, Eduard Sueß und der Bergbau in Bleiberg, [w:] Eduard Suess und die Entwicklung der Erdwissenschaften zwischen Biedermeier, hg. Johannes Seidl, Wien 2009, s. 334].
Wspomnienia pośmiertne
„Kärntner Zeitung”, nr 78 z 6 VII 1900, s. 4.
„Kärntner Landbote”, nr 28 z 14 VII 1900, s. 5.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł GOCH
*1789 †8 II 1851 (Grodziszcz)
Właściciel dóbr w Grodziszczu.
W 1838 roku przeznaczył parcelę na cmentarz ewangelicki [Władysław Milerski, Wędrówki nazewnicze (6). Grodziszcz, „Zwrot” 1991 nr 6, s. 52]. W 1850 roku został wybrany do wydziału gminnego [Władysław Milerski, Wędrówki nazewnicze. Grodziszcz (1), „Zwrot” 1991 nr 1, s. 58].Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Bernard PRYMUS
*15 I 1793 (Błędowice Średnie) †21 V 1857 (Szobiszowice Dolne)
Właściciel dóbr w Szobiszowicach.
W 1832 roku przyjęty do prawa miejskiego Cieszyna [Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Cieszynie, Akta Miasta Cieszyna, sygn. 30].
W 1843 roku ofiarował grunt pod przyszły cmentarz ewangelicki w Błędowicach Dolnych [Alicja Klimeš, Aleksandra Prymus, Najciekawsze obiekty zabytkowe w Błędowicach, „Zwrot” 1993, nr 2, s. 48].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Karol Gustaw (Karl Gustav) ZIPSER
*22 VIII 1828 (Bielsko) †10 VII 1896
Pastor.
Uczył się w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie, później studiował teologię ewangelicką w Wiedniu. Pastor w Galicji (Zaleszczyki, później Gelsendorf). Senior Galicji Środkowej, później superintendent galicyjsko-bukowiński.
Wspomnienia pośmiertne
„Evangelische Kirchen-Zeitung für Österreich”, nr 15 z 1 VIII 1896, s. 225–226.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł HŁAWICZKA
*10 II 1841 (Dzięgielów) †16 VIII 1895 (Żuków Dolny)
Rolnik w Żukowie Dolnym, „znany wśród naszej ludności szeroko i daleko” („Przegląd Polityczny”).
Układał wiersze, autor Lamentacji nad siedmiu zmarłych duchownych [Lidia Szkaradnik, Chwałę Twą budować, „Gazeta Ustrońska”, nr 8 z 23 II 2006, s. 7].
Wspomnienie pośmiertne
„Przegląd Polityczny” (dodatek do „Rolnika Śląskiego”), nr 63 z 25 VIII 1895, s. 63.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Karol ŹLIK
*18 XII 1868 (Cieszyn) †16 XI 1905 (Cieszyn)
Nauczyciel religii ewangelickiej w Cieszynie.
„Zgasły piastował urząd nauczyciela religii ewangelickiej przy szkołach miasta Cieszyna i był znakomitym pedagogiem” („Nowy Czas”).
Wspomnienia pośmiertne
„Nowy Czas”, nr 24 z 19 XI 1905, s. 191.
„Evangelische Kirchen-Zeitung für Österreich”, nr 23 z 1 XII 1905, s. 367–368.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Arnold ŹLIK
*23 VII 1840 (Cieszyn) †28 II 1913 (Cieszyn)
Pastor w Cieszynie.
„Młody ks. Arnold Źlik był odtąd przez więcej niż rok jedynym pastorem cieszyńskim. A był to rok 1866, czas wojny austriacko pruskiej. W lecie grasowała w zborze cholera. Nieraz było 7 albo 8 pogrzebów w jednym dniu. Młody pastor był tak przemęczony ciągłymi mowami, że pewnego razu nie pamiętał już, czy mówił nad trumną mężczyzny, czy kobiety. Wybrnął z tego kłopotu, nazywając zmarłego «osobą chrześcijańską»”.
„Nie był to wprawdzie wybitnym kaznodzieją, ale miał inne walory. Był towarzyski, uprzejmy, ludzki. Znał wszystkich parafian, nawet najskromniejszych” [Andrzej Buzek, Z ziemi piastowskiej. Wspomnienia, Warszawa 1963, s. 88].
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1906) [„Przyjaciel Ludu”, nr 23 z 2 XII 1906, s. 182].
Wspomnienie pośmiertne
„Poseł Ewangelicki”, nr 10 z 8 III 1913, s. 1–2, 6.
Opracowania
Eduard Kneifel, Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Eging, 1968, s. 251.
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 473.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Oskar KOCZY (KOTSCHY)
*8 II 1831 (Ustroń) †5 IX 1877 (Bystrzyca)
Pastor w Bystrzycy.
„Skromny, cichy, raczej stroniący niż się sam wciskający, raczej milczący niż wielomówny, należał do tych ludzi, którzy się dają szukać, nigdy z swoją osobą nie robił ceremonii, nigdy nie nadawał sobie sztucznej powagi, ale zawsze i wszędzie był samym sobą, prostym i niewymuszonym” („Ewangelik).
Wspomnienie pośmiertne
„Ewangelik” [Cieszyn], nr 18 z 16 IX 1877, s. 146–147.
Opracowania
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 421.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan WINKLER
*18 XI 1794 (Vsetín) †4 I 1874 (Nawsie)
Pastor w Nawsiu, nauczyciel, publicysta.
Opracowania
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1. Cieszyn 1993, 260–261
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 445.
Veronika Tomášová, Evangelíci na Těšínsku v tolerančním období (1781-1861), Český Těšín 2018, s. 209.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Alojzy RUSZ
Uczeń polskiego gimnazjum w Cieszynie, ochotnik w wojnie przeciwko bolszewikom, kapral 3 pułku podhalańskiego.
„Bez ojca i bez matki, sam jeden na tym Bożym świecie, przecież tu miał dużo przyjaciół, którzy go szczerze kochali. Pod obcą strzechą znalazł dwoje dobrych ludzi, do których się przywiązał jakby syn do rodziców. Pokładali w nim wielkie nadzieje nauczyciele zakładu, do którego uczęszczał, a którego niewątpliwie był najzdolniejszym uczniem. Zaś rówieśnicy jego bystrzyccy stracili w nim przyjaciela, który w ich Związku pracował w ostatnich latach bardzo gorliwie, budząc wśród nich zainteresowanie dla wszystkiego, co dobre i szlachetne. Choć taki jeszcze młody, był trzy razy na wojnie, najprzód, gdy Czesi w styczniu 1919 napadli nasz kraj, potem pod Lwowem na froncie ukraińskim, a nareszcie brał jako ochotnik udział w wojnie przeciw bolszewikom i tam też za ojczyznę położył swoje młode życie” („Poseł Ewangelicki”).
„Padł przy karabinie maszynowym ugodzony kulą w czoło” [Władysław Nekrasz, Harcerze w bojach. Przyczynek do udziału młodzieży polskiej w walkach o niepodległość Ojczyzny w latach 1914–1921, cz. 2, Warszawa 1931, s. 281–282].
Wspomnienia pośmiertne
„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 211 z 19 XI 1920, s. 5.
„Poseł Ewangelicki”, nr 49 z 4 XII 1920, s. 4.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Adam LISZTWAN
*21 XII 1841 (Trzyniec) †13 X 1913
Pastor w Starym Bielsku od 1877 roku.
Opracowania
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 408–409.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Józef SZOTKOWSKI
*26 IX 1900 (Istebna) †17 II 1919 (Lwów)
Chorąży pułku Ziemi Cieszyńskiej.
Uczeń polskiego gimnazjum w Cieszynie, później seminarium nauczycielskiego w Bobrku koło Cieszyna. Poległ pod Lwowem.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Rodzinne powiązania cieszyńskich elit w okresie międzywojennym na przykładzie rodu Szczurków, [w:] Rodzina na Śląsku w XIX i na początku XX wieku, red. Adriana Dawid, Antoni Maziarz, Opole 2011, s. 221.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Rudolf SZOTKOWSKI
*13 II 1874 (Puńców) †6 XI 1924 (Mnisztwo)
Nauczyciel, działacz społeczny i narodowy.
Pracował kolejno w Istebnej, Żywocicach, Mnisztwie, Bukowcu i ponownie w Istebnej.
Opracowania
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 2, Cieszyn 1995, s. 228–229.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan (Johann) JANITZIUS
*? (Bielsko) †?
Duchowny protestancki.
Ordynowany w Legnicy na diakona Starego Bielska i Kamienicy.
Nazwisko Janitzius uchodzi za zlatynizowaną formę nazwiska Janik [Walter Kuhn, Geschichte der deutschen Sprachinsel Bielitz (Schlesien), Würzburg 1981, s. 144].
Opracowania
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 408.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan MIZIA
*12 VI 1754 (Skoczów) †6 VII 1801
Pastor.
Nauczyciel w Cieszynie, później od 1782 roku pastor w Białej i od 1789 roku senior zachodniogalicyjski.
Opracowania
Julius Albert Kolatschek, Geschichte der evangelischen Gemeinde zu Biala in Galizien, Teschen 1860, s. 203.
Ewa Janoszek Ewa, Monika Zmełty, Cmentarz ewangelicki w Białej, Bielsko-Biała 2004, s. 131.
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 410–411.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan (Johann) PIESCH
*6 XII 1799 (Aleksandrowice) †5 V 1859
Nauczyciel.
Uczył się w gimnazjum w Cieszynie, później ukończył preparandę przy Szkole Głównej w Cieszynie. Pracował jako nauczyciel w szkole ewangelickiej w Białej.
Opracowania
Julius Albert Kolatschek, Geschichte der evangelischen Gemeinde zu Biala in Galizien, Teschen 1860, s. 203.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Ludwika (z domu KOCZY) GLOXIN
*[chrzest 10 VII 1814] (Cieszyn) †11 VI 1885 (Stare Bielsko)
Pastorowa w Starym Bielsku.
„Była wzorem pastorowej; dusza szczera, tkliwego uczucia, dobroczynna, rzewnie pobożna,
skromna” („Przyjaciel Ludu”).
Wspomnienie pośmiertne
„Przyjaciel Ludu” [Nawsie], nr 13 z 5 VII 1885, s. 100.
LUDWIKA KOCZY
(Luiza Eliza Helena [1])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Cieszyn [1]
Data chrztu / Date of baptism: 10.07.1814 [1]
Ojciec / Father: Juliusz Koczy (Kotschy), pastor / pastor [1] = Henryk Juliusz Koczy (*1785)
Matka / Mother: Fryderyka Fritsche [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 11.06.1885 Stare Bielsko [3]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage: 1835 [2]
Mąż / Husband: Jan Fryderyk Gloxin [2][3]
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów parafii ewangelicko-augsbuskiej w Cieszynie, t. 4, s. 394.
[2] „Ewangelik” [Cieszyn], nr 12 z 17 VI 1877, s. 99.
[3] „Przyjaciel Ludu” [Nawsie], nr 13 z 5 VII 1885, s. 100.
BERNARD PRYMUS
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 15.01.1793 [1][3] Błędowice Średnie [3]
Ojciec / Father: Karol Prymus (*1761) [3]
Matka / Mother: Helena Toman [3]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 21.05.1857 [1][2] Szobiszowice Dolne [2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage (1): 10.11.1818 [9]
Data ślubu / Date of marriage (2): ?
Żona / Wife (2): Maria Kosiec [5]
Data ślubu / Date of marriage (3): 14.02.1832 [4]
Żona / Wife (3): Karolina Maria Ostruszka (*1816) [4]
Data ślubu / Date of marriage (4): 22.09.1846 [8]
Żona / Wife (4): Beata Fryderyka Zuzanna Bystroń (*1802) [8]
Data ślubu / Date of marriage (5): 10.02.1852 [6]
Żona / Wife (5): Maria, wdowa po Pawle Górniaku / widow after Paweł Górniak [6][7] = Maria Ciengiel (*1799) [7]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Alicja Klimeš, Aleksandra Prymus, Najciekawsze obiekty zabytkowe w Błędowicach, "Zwrot" 1993, nr 2, s. 48.
[2] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. ET I 13, k. 15.
[3] Ibidem, sign. ET I 1, k. 80.
[4] Ibidem, sign. Fr VI 4, k. 273v.
[5] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET I 3, k. 55.
[6] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera, Metryki ślubów, t. 3, s. 26.
[7] Edward Zagóra, Górniakowie. 150-lecie założenia Kościoła Ewangelickiego w Hażlachu, Cieszyn 2022, s. 28.
[8] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów [Marriage Registers], t. 2, s. 600-601.
JAN STONAWSKI
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 1792 Oldrzychowice [1]
Ojciec / Father: Jerzy Stonawski [1]
Matka / Mother: ?
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage: 17.11.1816 [1]
Żona / Wife: Zuzanna Szotkowska (*1798) [1]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja IX 15, Łyżbice, s. 17.
JÓZEF STONAWSKI
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 23.12.1823 Niebory [1]
Ojciec / Father: Jerzy Stonawski (*1785) [1]
Matka / Mother: Zuzanna Górniak [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 24.11.1910 [4]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2][3]
Data ślubu / Date of marriage: 12.09.1848 [3]
Żona / Wife: Maria Prymus (*1829) [2][3][4]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja VI 7, k. 73.
[2] Martin Pelc, Maria Stona und ihr Salon in Strzebowitz, Opava 2014, s. 14.
[3] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów, t. 2, s. 636-637.
[4] Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, Vol. 3. Cieszyn 1998, s. 230.
MARIA PRYMUS
(Maria Józefina [1])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 16.03.1829 Szobiszowice Dolne [1]
Ojciec / Father: Bernard Prymus (1793-1857) [1][3]
Matka / Mother: Maria Kosiec [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 1890 [2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2][3]
Data ślubu / Date of marriage: 12.09.1848 [3]
Mąż / Husband: Józef Stonawski (1823-1910) [2][3]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET I 3, k. 55.
[2] Martin Pelc, Maria Stona und ihr Salon in Strzebowitz, Opava 2014, s. 14.
[3] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów, t. 2, s. 636-637.
RUDOLF PAWEŁ PRYMUS
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 17.11.1860 Szobiszowice Górne [1]
Ojciec / Father: Emanuel Prymus (1833-1861) [1]
Matka / Mother: Elwina Gloxin, córka pastora w Starym Bielsku / daughter of pastor in Stare Bielsko [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 13.06.1861 [1]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Przypisy / Footnotes
EMANUEL PRYMUS
(Emanuel Karol Bernard [3])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 12.05.1833 [1][2] Szobiszowice Dolne [3]
Ojciec / Father: Bernard Prymus (1793-1857) [3]
Matka / Mother: Karolina Ostruszka [3] = Karolina Maria Ostruszka (*1816)
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 6.10.1861 [1][2] Szobiszowice Górne [2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage: ?
Żona / Wife: Elwina Gloxin [4]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Alicja Klimes, Aleksandra Prymus, Najciekawsze obiekty zabytkowe w Błędowicach, "Zwrot" 1993, nr 2, s. 48.
[2] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. ET I 13, k. 62v-63.
[3] Ibidem, sign. ET I 3, k. 161v-162.
[4] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. ET I 7, k. 115v-116.
BERNARD BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 15.12.1851 Żywocice [1]
Ojciec / Father: Jan Bolek [3]
Matka / Mother: Maria Bystroń [3]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. ET I 4, k. 263v-264.
JAN BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Cierlicko Dolne [1]
Data chrztu / Date of baptism: 13.05.1833 [1]
Ojciec / Father: Jan Bolek [3]
Matka / Mother: Maria Zielonka [3]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. ET I 3, k. 161v-162.
JAN GOTFRYD KOCZY
(Kotschy [1])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: ?
Data chrztu / Date of baptism: ?
Ojciec / Father: Jan Jerzy Koczy [1]
Matka / Mother: ?
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage: 27.09.1779 [1]
Żona / Wife: Krystyna Dorota Machal [1][2] (†2.04.1817 Cieszyn) [2]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów [Marriage Registers], t. 1, s. 862.
[2] Ibidem, Metryki zgonów [Death Registers], t. 1, s. 299.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jerzy ŁOMOZIK
*29 X 1828 (Iskrzyczn) †30 I 1893 (Iskrzyczyn)
Chałupnik w Iskrzyczynie, wójt Iskrzyczyna.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Wójtowie na Śląsku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne, t. 1, Kraków 2018, s. 467–468.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan Fryderyk (Johann Friedrich) GLOXIN
*1812 (Brno) †31 V 1877 (Stare Bielsko)
Pastor w Starym Bielsku od 1834 roku, autor kroniki zboru.
„Przypominam sobie tu prawdziwe aczkolwiek trochę na humorystykę zakrawające zdarzenie jednego z naszych zborów śląskich. Proboszczem ewangelickiego zboru w Starem Bielsku był przed 40 laty znakomity kaznodzieja ks. Gloxin. Pewnego razu odezwał się w kazaniu zielonoświątkowem do zboru zgromadzonego w te słowa: »Duch, który w was mieszka, to nie jest Duch święty, duch wami rządzący, to jest duch Holländera«. (Ówczesny właściciel browaru w Bielsku nazywał się Holländer — żyd.) Na przyszłym dniu otrzymał ks. Gloxin beczkę piwa z grzecznym listem, w którym p. piwowar Holländer dziękuje za łaskawą rekomendacyę z ambony i prosi skosztować jego wyrobu i nim się posilić” [„Nowy Czas”, nr 17 z 27 IV 1913, s. 130].
Wspomnienie pośmiertne
„Ewangelik” [Cieszyn], nr 12 z 17 VI 1877, s. 98–99.
Opracowania
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 408.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Hugo BARTLING
*15 I 1884 (Biała, Galicja) †27 IV 1947 (Brunn, Kreis Bayreuth)
Pastor w Starym Bielsku od 1910 do 1945 roku.
Opracowania
Dietmar Neß, Schlesisches Pfarrerbuch, t. 5, Leipzig 2015, s. 409.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jerzy BIŁKO
*30 III 1852 (Leszna Górna) †24 II 1930 (Bobrek)
Rolnik w Krasnej, wójt Krasnej.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Wójtowie na Śląsku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne, t. 2, Kraków 2018, s. 154–155.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan BIŁKO
*1852(?) †1910 (Wędrynia)
Rolnik w Wędryni.
W 1896 roku ufundował „krzyż polny” w Wędryni [„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 46 z 14 XI 1896, s. 468].
Wspomnienie pośmiertne
„Poseł Ewangelicki”, nr 8 z 19 II 1910, s. 5–6.
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Błędowice Dolne [1]
Data chrztu / Date of baptism: 6.01.1728 [1]
Ojciec / Father: Andrzej Kotula, luteranin / Lutheran [1]
Matka / Mother: Anna, luteranka / Lutheran [1] = Anna Ściskała
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic(?)
ROZYNA PALARCZYK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Kocobędz [1]
Data chrztu / Date of baptism: 14.07.1819 [1]
Ojciec / Father: Józef Palarczyk [1]
Matka / Mother: Barbara Pieknik (*1785) [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 15.05.1905 Kocobędz [3]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1][2]
Data ślubu / Date of marriage: 26.11.1842 [2]
Mąż / Husband: Jerzy Polok [1]
Dzieci / Children
JÓZEF NIEBRÓJ
(Josef Nebroj [2])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 10.06.1895 Dziećmorowice [1][2]
Ojciec / Father: Józef Niebrój [1]
Matka / Mother: Anna Zofia Urbańczyk (1874-1951) [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 14.08.1944 Dziećmorowice [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Zawód/ Occupation: rolnik / farmer [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. F II 2, k. 288.
[2] Nebroj Josef, legie100.com [dostęp / access 25.12.2025].
JAN LONDZIN
(Jan Fryderyk [1])
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 3.03.1829 Jabłonków [1]
Ojciec / Father: Jan Londzin [1]
Matka / Mother: Ewa Pniok [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage: 26.02.1862 [2]
Żona / Wife: Anna Baselides, córka Pawła / daughter of Paweł [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja I 5, k. 252.
JAN STEFAN ADAM ZWILLING
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 24.12.1826 Jabłonków [1]
EWA ZWILLING
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 7.02.1824 Jabłonków [1]
WERONIKA MOKRYSZ
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 20.12.1806 Jabłonków [1]
JERZY PROCHASKA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Poręba [1]
Data chrztu / Date of baptism: 24.02.1738 [1]
Ojciec / Father: Jan Prochaska [1]
Matka / Mother: Maria [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ka V 3, k. 2.
ANNA BORUTA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 12.05.1829 Bobrek [1]
Ojciec / Father: Jan Boruta (*1791) [1]
Matka / Mother: Anna Rakowska [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 2.11.1912 [1]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage (1): ?
Mąż / Husband (1): Jan Pustówka [2]
Data ślubu / Date of marriage (2): 2.11.1848 [2]
Mąż / Husband (2): Paweł Rymorz (1826-1910) [2]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1]
Jan Unicki, Rymorzowie. Fragmenty zapisków i wspomnień, Ligotka Kameralna 2012 (mps).
[2] Michael Morys-Twarowski: Wójtowie na Ślasku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne. Vol. 1, Kraków 2018, s. 374-375.
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 25.12.1850 [1] Godziszów [1][2]
Ojciec / Father: Paweł Rymorz (1826-1910) [1]
Matka / Mother: Anna Boruta (*1829) [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 24.03.1881 Cieszyn [2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Parafia ewangelicko-augsburska w Goleszowie, Metryki chrztów, k. 144.
[2] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki zgonów parafii ewangelicko-augsburskiej w Cieszynie, t. 4, s. 271-272.
[3] Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 233.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Józef ŚLIŻ
*29 I 1814 (Iskrzyczyn) †24 III 1900 (Iskrzyczyn)
Siedlak w Iskrzyczynie, wójt Iskrzyczyna.
Opracowania
Michael Morys-Twarowski, Wójtowie na Śląsku Cieszyńskim 1864–1918. Studium prozopograficzne, t. 1, Kraków 2018, s. 466–467.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan RYMORZ
*25 XII 1850 (Godziszów) †24 III 1881 (Cieszyn)
Lekarz, działacz społeczny.
Wspomnienia pośmiertne
„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 14 z 2 IV 1881, s. 136–137, nr 15 z 9 IV 1881, s. 145–146.
Opracowania
Piotr Szarejko, Rymorz Jan (1850–1881), lekarz, działacz społeczny, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 33, Wrocław 1991, s. 529–530.
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 233.
Jan Unicki, Rymorzowie. Fragmenty zapisków i wspomnień, Ligotka Kameralna 2012 (mps).
Janusz Spyra, Pieniądz w służbie społeczeństwa. Towarzystwo Oszczędności i Zaliczek i inne polskie instytucje bankowości spółdzielczej na Śląsku Cieszyńskim. 150 lat Banku Spółdzielczego w Cieszynie 1873–2023, Cieszyn 2023.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Franciszek MIRA
*29 VII 1806 (Sucha Górna) †12 V 1868 (Karwina)
Właściciel gruntu w Karwinie, przełożony gminy, polski działacz narodowy i społeczny.
„Sprawie narodowości polskiej był całym sercem oddany i wspierał ją usilnie, ile mu stan jego pozwalał. Zapisujemy tu, że był pierwszym prenumeratorem Gwiazdki, który się zgłosił przy rozpoczęciu jej wydawania, zawsze też starał się o jej rozszerzanie w okolicy i niejeden napisał do niej artykuł” („Gwiazdka Cieszyńska”).
Wspomnienie pośmiertne
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Teodor (Theodor) TAPLA
*23 IV 1853 (Skoczów) †20 II 1913 (Kienberg, Dolna Austria)
Matematyk, wykładowca akademicki.
Po ukończeniu gimnazjum w Opawie studiował w Wiedniu. Profesor na Hochschule für Bodenkultur w Wiedniu.
Wykładał m.in. geometrię wykreślną i geodezję [Stanisław Brzozowski, Studia rolnicze, leśne i weterynaryjne Polaków w Wiedniu od XVIII do XX wieku, Wrocław 1967, s. 99].
Wspomnienie pośmiertne
„Österreichische Zeitschrift für Vermessungswesen”, nr 4 z 1 IV 1913, s. 105–107.
Opracowania
Ludwig Eisenberg, Das geistige Wien, t. 5, cz. 2: Medicinisch-naturwissenschaftlicher Theil. Mittheilungen über Wiener Fachschriftsteller und Gelehrte auf dem Gebiete der Medicin (nebst Thierheilkunde und Pharmacie) und Naturwissenschaften, Wien 1893, s. 486.Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Fryderyk (Fiedrich, Fritz) SILBERSTEIN
*20 XI 1888 (Cieszyn) †24 VIII 1975 (Perth, Australia)
Lekarz, patolog, profesor.
Wykładał w Wiedniu, później wyemigrował do Wielkiej Brytanii, a następnie do Australii.
Opracowania
Walter Mantzel, Silberstein, Fritz – Professor für Allgemeine und Experimentelle Pathologie, [w:] Aus den medizinhistorischen Beständen der Ub MedUni Wien [Blog], Wien 2024 (Van Swieten Blog der Universitätsbibliothek der Medizinischen Universität Wien), https://ub.meduniwien.ac.at/blog/?p=43045 [dostęp 15 XII 2024].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Julia MYRDACZ (z domu GĄSIOREK)
*20 XI 1871 (Strumień) †8 IV 1951 (Czeski Cieszyn)
Nauczycielka, działaczka społeczna.
Zdała egzamin na nauczycielkę robót ręcznych. Od roku szkolnego 1905/1906 uczyła w Suchej Górnej. Od razu zaangażowała się działalność miejscowego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Suchej Górnej i w 1905 roku została wybrana bibliotekarką.
Po ślubie z Pawłem Myrdaczem w 1909 roku musiała zrezygnować z pracy w szkole. Wracała na posadę nauczycielki w 1913 roku (na zastępstwo) i w 1914 roku (po powołaniu jednego z nauczycieli na front). Pomagała mężowi przy próbach i reżyserowaniu sztuk teatralnych, uczyła też poza szkołą języka niemieckiego.
W 1939 roku przeniosła się z mężem do Mnisztwa, a po II wojnie światowej do Czeskiego Cieszyna.
„Była kobietą energiczną, dobrą matką i gospodynią” (Henryk Trzaskalik).
Wspomnienie pośmiertne
„Głos Ludu”, nr 41 z 10 IV 1951, s. 4.
Opracowania
Książnica Cieszyńska w Cieszynie, sygn. RS AKC. III 00975 (Przyczynek historyczno-wspomnieniowy do dziejów powstania i rozwoju Szkoły Ludowej w Suchej Górnej. Sucha Górna 1960), s. 95–96.
Książnica Cieszyńska w Cieszynie, sygn. RS AKC III 01230 (Henryk Trzaskalik: Gmina Górna Sucha. Zarys monograficzny), s. 74.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł MYRDACZ
*4 V 1847 (Końska) †7 VII 1930 (Graz)
Lekarz wojskowy.
Uczył się w szkole ludowej w Końskiej, później w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie. W czasach gimnazjalnych był członkiem polskiego stowarzyszenia „Wzajemność”. Z tamtego okresu zachował się jego wiersz Wybawienie Wiednia przez Sobieskiego 1863 r. (wyd.: Jan Galicz, Księga pamiątkowa ku uczczeniu 40 rocznicy założenia Stowarzyszenia „Jedność” w Cieszynie 1886–1926, Cieszyn 1926, s. 49–50).
W 1866 roku zdał maturę z wyróżnieniem [„Programm des k. k. evangelischen Gymnasiums in Teschen” 1867, s. 34] i podjął studia na Wydziale Medyczno-Chirurgicznym Akademii Józefa w Wiednia. W styczniu 1872 roku (w starszej literaturze podaje się, że w 1871 roku) uzyskał tytuł doktora medycyny.
Od 1872 roku służył jako lekarz w 49 Pułku Piechoty, od 1874 roku w 39 Pułku Piechoty, a od 1875 roku – w Szpitalu Garnizonowym nr 3. W 1878 roku jako lekarz pułkowy (Regimentsarzt) został przydzielony do Wojskowego Lekarskiego Korpusu Oficerskiego. Między 1879 a 1888 rokiem pełnił funkcję sekretarza stowarzyszenia Unterstützungsvereins der k. k. Militärärzte.
W 1882 roku wydał Sanitätsgeschichte und Statistik der Occupation Bosniens und der Herzegowina im Jahre 1878, a w 1885 roku Sanitätsgeschichte der Bekämpfung des Aufstandes in der Hercegovina, Süd-Bosnien und Süd-Dalmatien im Jahre 1882. Szybko stał się uznanym znawcą w zakresie statystyki zdrowotnej i wojskowej opieki zdrowotnej.
W 1885 roku został lekarzem pułkowym pierwszej klasy (Regimentsarzt 1. Klaase), krótko pracował w 31 i 55 Pułku Piechoty, dłużej (od listopada 1888 roku) w Szpitalu Garnizonowym nr 2. W 1890 roku zredagował dwutomowy podręcznik Handbuch für k. u. k. Militärärzte (do 1913 roku miał pięć wydań).
W 1895 roku awansował na lekarza sztabowego (Stabsarzt) i został skierowany do Szpitala Garnizonowego nr 1. W 1898 roku awansował na naczelnego lekarza sztabowego (Oberststabsarzt). Od 1900 roku był nauczycielem w Wojskowej Szkole Kształcenia Medycznego (militärärztlichen Applikationsschule) w Wiedniu. W 1902 roku został komendantem Szpitala Garnizonowego nr 26, w 1905 roku szefem sanitariuszy IV Korpusu, a w 1908 roku – generałem lekarzem sztabowym (Generaloberstabsarzt).
W latach 1911 i 1914–1917 był referentem sanitarnym Czerwonego Krzyża. W 1917 roku został nobilitowany.
Ostatnie lata spędził w Grazu. Odwiedzał rodzinne strony (po raz ostatni około 1929 roku), zwykle zatrzymywał się wtedy w Hotelu „Pod Jeleniem” w Cieszynie.
Według wspomnienia Johanna Steinera, austriackiego lekarza wojskowego, z charakteru miał być „chłodny i powściągliwy” („eine kühle, reservierte Natur”).
Wspomnienie pośmiertne
„Österreichische Wehrzeitung”, nr 29 z 18 VII 1930, s. 5 [autor: Johann Steiner].
Opracowania
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3, Cieszyn 1998, s. 176.
Kazimierz Jaworski, Generał dr Paweł von Myrdacz, „Kalendarz Śląski” 1998, s. 187–188.
Walter Mantzel, Paul Myrdacz: Militärarzt, Sanitätsstatistiker, Autor, Leiter der Josephinischen Sammlungen und Bibliothekar der Militärärztlich-chirurgischen Bibliothek im Josephinum in Wien, [w:] Aus den medizinhistorischen Beständen der Ub MedUni Wien [Blog], Wien 2022 (Van Swieten Blog der Universitätsbibliothek der Medizinischen Universität Wien), https://ub.meduniwien.ac.at/blog/?p=39848 [dostęp 15 XII 2024].
Michael Morys-Twarowski, (Pra)Zaolzie. 102 szkice biograficzne, Czeski Cieszyn 2022, s. 85.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł MYRDACZ (RDACZ)
*22 VI 1884 (Trzyniec) †12 II 1960 (Cieszyn)
Nauczyciel, działacz społeczny.
Uczył się w niemieckim seminarium nauczycielskim w Cieszynie; w tym czasie należał do polskiej organizacji „Jedność” [Jan Galicz, Księga pamiątkowa ku uczczeniu 40 rocznicy założenia Stowarzyszenia „Jedność” w Cieszynie 1886–1926, Cieszyn 1926, s. 163]. Po jego ukończeniu od 1905 do 1939 roku pracował jako nauczyciel w Suchej Górnej.
Od początku pracy zawodowej działał w Polskim Towarzystwie Pedagogicznym. Od 1910 roku był prezesem koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Suchej Górnej, na scenie TSL wystawiano sztuki reżyserowane przez M-a (był również scenografem i kostiumologiem). W 1913 roku koło TSL przekształcono w koło Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego, którego prezesem został M.
Jednocześnie udzielał się w życiu samorządowym, będąc w latach 1911–1918 sekretarzem i skarbnikiem gminy. W czasie I wojny światowej przy okazji aprowizacji przy rozdzielaniu kartek na chleb „kierował się zbytnio literą prawa, a nie sumieniem” (Henryk Trzaskalik).
W 1923 roku został kierownikiem szkoły w Suchej Górnej, mimo że większość mieszkańców sprzeciwiała się jego kandydaturze. W 1924 roku stanął na czele Gminnej Rodziny Opiekuńczej. W 1935 roku z Franciszkiem Rojkiem i Franciszkiem Rybą wydał Książkę do czytania dla szkół ludowych (Frysztat: Ludowa Drukarnia Sembol i Ska).
Był też aktywny na polu muzycznym. Organizował chóry, grał na wiolonczeli, komponował. W okresie międzywojennym układał pieśni na potrzeby teatrów amatorskich (do słów Józefa Ignacego Kraszewskiego Dziad i baba, Książnica Cieszyńska w Cieszynie, sygn. KN III 24606; Kuplet żydowski, wyd. Frysztat: Księgarnia T. Firuta). W czasie II wojny światowej przyjął Volkslistę i pracował jako nauczyciel w Mnisztwie.
Po II wojnie światowej wydał Pieśni znad Olzy do słów Henryka Jasiczka. Po przejściu na emeryturę mieszkał w Czeskim Cieszynie, na początku 1960 roku przeniósł się do Cieszyna.
„Swoją wysoką tyczkową postawą i sposobem noszenia się zwracał na siebie uwagę każdego, kto go po raz pierwszy spotykał. Blade jego oblicze o nosie à la Kościuszko, długie włosy, kołnierz staroświecki stojący, z wywiniętymi rogami i zamiast krawata – fontaź, nadawało jego postaci coś z bohemy artystycznej” (Henryk Trzaskalik). Jako emeryt „z laseczką, w muszce, energicznym młodzieńczym krokiem przemierzał w pogodne dni ulice Czeskiego Cieszyna, udając się za miasto na przechadzkę” („Zwrot”).
W 1951 roku zmienił nazwisko na Rdacz [Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 12, s. 433–434].
Wspomnienia pośmiertne
„Głos Ziemi Cieszyńskiej”, nr 14 z 7–13 IV 1960, s. 8.
„Zwrot” 1960, nr 2, s. 15.
Opracowania
Książnica Cieszyńska w Cieszynie, sygn. RS AKC. III 00975 (Przyczynek historyczno-wspomnieniowy do dziejów powstania i rozwoju Szkoły Ludowej w Suchej Górnej. Sucha Górna 1960), s. 93–95.
Książnica Cieszyńska w Cieszynie, sygn. RS AKC III 01230 (Henryk Trzaskalik: Gmina Górna Sucha. Zarys monograficzny), s. 74, 75.
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 2, Cieszyn 1995, s. 151.
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Jan MAŠEK (MYRDACZ)
*19 XI 1887 (Końska) †?
Ślusarz, mechanik, twórca zegara wieżowego (orloj) znajdującego się w Muzeum Ostrawskim.
Urodzony jako Jan Myrdacz, zmienił później nazwisko na Mašek.
Opracowania
Kazimierz Jaworski, Jan Mašek z domu Myrdacz, „Kalendarz Śląski” 1999, s. 117–120 [błędna data ur.: 19 I 1887].
Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Józef MICHAŁEK
*5 III 1823 (Istebna) †1890 (Skoczów)
Ksiądz rzymskokatolicki, proboszcz w Skoczowie.
Wyświęcony 26 VII 1846 roku [„Schematismus der Geistlichkeit des Bisthums Breslau k. k. Oesterreichischen Antheils” 1847, s. 52]. Doprowadził do postawienia wieży kościelnej w Skoczowie w 1862 roku [Alojzy Zuber, Dzieje kościoła katolickiego p.w. św. Piotra i Pawła, [w:] Dzieje Skoczowa od zarania do współczesności, wyd. 2, Skoczów 1993, s. 59].
Wspomnienia pośmiertne
„Gwiazdka Cieszyńska”, nr 14 z 5 IV 1890, s. 141.
„Nowy Czas”, nr 7 z 6 IV 1890, s. 55.
Opracowania
Franciszek Maroń, Dziedzictwo bł. Jana Sarkandra dla Ludu Polskiego na Śląsku. Przypomnienie i uzupełnienie, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 13, 1980, s. 292.
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3, Cieszyn 1998, s. 171–172.
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 1804 [1] Ropica [1][2]
Data chrztu / Date of baptism: 25.06.1804 [2]
Ojciec / Father: Paweł Ciengiel (*1770), młynarz / miller [2]
Matka / Mother: Anna Boruta [2]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 27.12.1863 Gnojnik nr 6 / no. 6 [1]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage (1): 15.11.1825 [3]
Mąż / Husband (1): Jerzy Rakowski (†1846) [1][3]
Data ślubu / Date of marriage (2): ?
Mąż / Husband (2): Andrzej Molin [1]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET III 7, Metryki zgonów parafii ewangelicko-augsburskiej w Ligotce Kameralnej 1858-1882, s. 113-114.
[2] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 3, s. 800.
[3] Ibidem, Metryki ślubów, t. 2, s. 302-303.
ADAM CIENGIEL
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 8.03.1804 Ropica nr 68 / no. 68 [1]
Ojciec / Father: Jan Ciengiel, młynarz / miller [1]
Matka / Mother: Maria Rucka [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 3, s. 788.
ANNA TOMANEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Ropica [1]
Data chrztu / Date of baptism: 30.03.1738 [1]
Ojciec / Father: Adam Tomanek [1]
Matka / Mother: Zuzanna Mrózek [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 25.09.1817 Ropica [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage: 14.11.1762 albo 15.11.1762 / 14.11.1762 or 15.11.1762 [1]
Mąż / Husband: Jan Ciengiel (Cięgiel, Cienglik) [1]
Dzieci / Children
JERZY MIENCIEL
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Marklowice (koło Cieszyna / near Cieszyn) [1]
Data chrztu / Date of baptism: 16.02.1829 [1]
Ojciec / Father: Paweł Mienciel [1]
Matka / Mother: Maria Harwot [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage: 6.09.1853 [1]
Żona / Wife: Katarzyna Kozieł [1]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Michael Morys-Twarowski: Miencielowie (Mięcielowie) – dzieje chłopskiego rodu z Marklowic koło Cieszyna od XVIII do początku XX wieku, „Rocznik Muzeum Górnośląski
Park Etnograficzny w Chorzowie” 6 (2018): 76.
HELENA MIENCIEL
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Cieszyn (Brandys) [1]
Data chrztu / Date of baptism: 8.04.1776 [1]
Ojciec / Father: Paweł Mienciel [1]
Matka / Mother: Maria Śniegoń [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 2.11.1805 Cieszyn (Brandys) [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage: 13.08.1793 [1]
Mąż / Husband: Jakub Tomanek (1775-1830) [1]
Dzieci / Children
Przypisy / FootnotesJAKUB TOMANEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Ropica [1]
Data chrztu / Date of baptism: 24.09.1775 [1]
Ojciec / Father: Jan Tomanek [1]
Matka / Mother: Zuzanna Morcinek (*1745) [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 27.10.1830 Cieszyn (Brandys) [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage (1): 13.08.1793 [1]
Żona / Wife (1): Helena Mienciel (1776-1805) [1]
Data ślubu / Date of marriage (2): 8.06.1806 [1]
Żona / Wife (2): Helena Fibak [1]
Dzieci / Children
Przypisy / FootnotesJERZY TOMANEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 16.04.1805 Brandys [1]
Ojciec / Father: Jakub Tomanek (1775-1830) [1]
Matka / Mother: Helena Mienciel (1776-1805) [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 30.04.1844 Ligota Alodialna [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage (1): 26.10.1826 [1]
Żona / Wife (1): Anna Franek (1805-1844) [1]
Data ślubu / Date of marriage (2): 22.10.1844 [1]
Żona / Wife (2): Anna Nowak (1819-1867) [1]
Data ślubu / Date of marriage (3): 19.07.1868 [1]
Żona / Wife (3): Ewa Gajdaczek [1]
Dzieci / Children
Przypisy / FootnotesANNA NOWAK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 22.02.1819 Ligota Alodialna [1]
Ojciec / Father: Jerzy Nowak [1]
Matka / Mother: Zuzanna Banot [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 22.12.1867 Ligota Alodialna [1]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Data ślubu / Date of marriage: 22.10.1844 [1]
Mąż / Husband: Jerzy Tomanek (1805-1870) [1]
Przypisy / FootnotesADAM MICZUDA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Koty [1]
Data chrztu / Date of baptism: 13.09.1745 [1]
Ojciec / Father: Paweł Miczuda, luteranin / Lutheran [1]
Matka / Mother: Zuzanna, luteranka / Lutheran [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic(?)
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja VI 1, k. 119.
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 1760 [2] Kojkowice [2][5]
Data chrztu / Date of baptism: 7.04.1760 [5]
Ojciec / Father: Jerzy Hławiczka [1][5]
Matka / Mother: Maria Cinciała [5]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage (1): 7.11.1786 [1][2]
Żona / Wife (1): Maria Cholewa [1][2] (rozwód / divorce) [4]
Data ślubu / Date of marriage (2): 11.02.1794 [3][4]
Żona / Wife (2): Katarzyna Dudek [3][4]
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów, t. 1, s. 982 [zdjęcie / photo].
[2] Parafia rzymskokatolicka pw. św. Jerzego w Puńcowie, Metryki ślubów 1785-1873, Kojkowice, s. 1.
[3] Ibidem, s. 3.
[4] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów, t. 1, s. 1077.
[5] Parafia rzymskokatolicka pw. św. Jerzego w Puńcowie, Metryki chrztów, t. 4, s. 178.
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 3.08.1876 Cieszyn (Saska Kępa) [1]
Ojciec / Father: Teodor Czeike (*1830) [1]WALERIA MARIA KOWALSKA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 12.04.1876 Cieszyn (Saska Kępa) [1]
Ojciec / Father: Tomasz Kowalski [1]LEONARD GUZIUR
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 15.10.1903 Sucha Górna [1]
Ojciec / Father: Adolf Guziur, rzeźnik / butcher [1]
Matka / Mother: Agnieszka Jurzyca [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 1990 [2]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Zawód / Occupation: inżynier mechanik / mechanical engineer [3]
Żona / Wife: Danuta Firla [3]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ka IV 1, s. 300.
[2] Ze wspomnień Oswalda Guziura (1910-1996) z Suchej Górnej, "Zwrot" 2005 nr 10, s. 16.
[3] Emanuel Guziur: Rodowód Guziurów. [Cieszyn 1975].
ALOJZY GUZIUR
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 20.09.1831 [1] Sucha Górna [1][3]
Data chrztu / Date of baptism: 26.09.1831 [3]
Ojciec / Father: Józef Guziur [2][3]
Matka / Mother: Maria Kupczok [2][3]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 1890 [2]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1][3]
Data ślubu / Date of marriage: 23.09.1851 [1]
Żona / Wife: Józefa Sembol [1][2]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ka II 19, k. 40.
[2] Emanuel Guziur: Rodowód Guziurów. [Cieszyn 1975].
JAN ZAHRADNIK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Końska [2]
Data chrztu / Date of baptism: 16.06.1765 [4]
Ojciec / Father: Jan Zahradnik [2][3][4] (Jan "Zagrodnik" [5])
Matka / Mother: Zuzanna [4] / Zuzanna Kozieł [5]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2][3][4]
Zawód / Occupation: chałupnik w Końskiej nr 90 / crofter in Końska no. 90 [1]
Data ślubu / Date of marriage (1): 4.02.1794 [2]
Żona / Wife (1): Anna Fojcik [2]
Data ślubu / Date of marriage (2): 30.06.1802 [2]
Żona / Wife (2): Zuzanna Stencel [1]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki ślubów, t. 2, s. 36.
[2] Ibidem, Metryki ślubów, t. 1, s. 1077.
[3] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja II 6, k. 6.
[4] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 2, s. 361.
JAN BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Cierlicko [1][2]
Data chrztu / Date of baptism: 23.03.1777 [1]
Ojciec / Father: Adam Bolek [1]
Matka / Mother: Anna [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1]
Data ślubu / Date of marriage: 1811 [2]
Żona / Wife: Maria Orłowska [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ka VII 4, k. 12.
[2] Rudolf Peiker, Der Hartfelder Pfarrer Andreas Johann Bolek Und Seine Nachkommen: Leben Und Wirken Von Vier Generationen in Galizien Hilfskomitee der Galiziendeutschen, 1969.
WACŁAW BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 1773 [2]
Ojciec / Father: Adam(?) Bolek [1]
Matka / Mother: ?
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage: 5.11.1806 [1]
Żona / Wife: Helena Świder [1][2]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET 8, k. 62.
JERZY BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 1775 [2] Sucha Średnia [1]
Ojciec / Father: Jan Bolek [1]
Matka / Mother: ?
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 3.02.1831 [1][2] Sucha Średnia [2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage: 15.06.1818 [1]
Żona / Wife: Zuzanna Grendziok [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET I 8, k. 103.
[2] Ibidem, sig. ET I 10, k. 10v.
ZUZANNA KASPERLIK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Błędowice [1]
Data chrztu / Date of baptism: 2.10.1775 [1]
Ojciec / Father: Ignacy Kasperlik [1]
Matka / Mother: Helna [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
PAWEŁ BOLEK
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: Sucha Średnia [1][2]
Data chrztu / Date of baptism: 22.05.1794 [1][2]
Ojciec / Father: Jerzy Bolek [1][2]
Matka / Mother: Helena Bystroń [2]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage: 14.09.1817 [1]
Żona / Wife: Helena Pawlas [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. ET I 8, k. 100v.
ZUZANNA GLAJCAR
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 20.07.1867 Puńców nr 54 / no. 54 [1]
Ojciec / Father: Jerzy Glajcar (1838-1925) [1]
Matka / Mother: Zuzanna Cieńciała [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 1953 [1][2]
Wyznanie / Denomination: ewangelicko-augsburskie / Lutheran [1][2]
Data ślubu / Date of marriage (1): 28.10.1884 [2]
Mąż / Husband (1): Jan Bolek (1860-1904) [2]
Data ślubu / Date of marriage (1): ?
Mąż / Husband (2): Jan Walczysko [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie, Metryki chrztów, t. 9, s. 207-208.
[2] Ibidem, Metryki ślubów, t. 5, s. 385-386.
ADAM DORDA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 19.10.1828 Ropica [1][2]
Ojciec / Father: Andrzej Dorda [1]
Matka / Mother: Anna Wojnar [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1][2]
Zawód / Occupation: ksiądz / priest [2]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja V 3, Chrzty, s. 16.
[2] „Schematismus der Geistlichkeit des Bisthums Breslau k. k. Oesterreichischen Antheils” 1860, s. 48.
KATARZYNA ZELIBOR
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 16.01.1830 Ropica nr 101 / no. 101 [1]
Ojciec / Father: Jan Zelibor [1]
Matka / Mother: Anna Haltof [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: ?
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickie / Roman Catholic [1]
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sig. Ja V 3, Chrzty, s. 24.
Właściciele gruntów w Błogocicach / Farmers in Błogocice (1770)
Skróty / Abbreviations
(G) Gärtler (zagrodnik / farmer with a small farm)
(HB) Halbeackerbauer (półsiedlak / "half" farmer)
(KH) Klein Häusler (mały chałupnik / "small" crofter)
Źródło / Source
Zemský archiv v Opavě,Urbariální komise slezská, inv. č. 1143, sig. 29/1.FRANCISZEK MIRA
Data i miejsce urodzenia / Date and place of birth: 29.07.1806 Sucha Górna [1]
Ojciec / Father: Szymon Mira [1]
Matka / Mother: Katarzyna Polednik, z Ostrawy / from Ostrawa [1]
Data i miejsce zgonu / Date and place of death: 12.05.1868 Karwina [5]
Wyznanie / Denomination: rzymskokatolickiej / Roman Catholic [1][2]
Zawód / Occupation: rolnik w Karwinie / farmer in Karwina [3][5]
Data ślubu / Date of marriage (1): 13.02.1827 [2]
Żona / Wife (1): Magdalena Wróbel [2]
Data ślubu / Date of marriage (2): 29.09.1835 [3]
Żona / Wife (2): Maria, wdowa po Franciszku Kempnym / widow after Franciszek Kempny [3] = Maria Spialek [4]
Dzieci / Children
Przypisy / Footnotes
[1] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. Ka III 1, k. 74.
[2] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. Ka III 6, k. 43.
[3] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. Ka III 11, k. 12v.
[4] Zemský archiv v Opavě, Matriky, sign. Ka II 16, k. 45v.
