Słownik biograficzny Księstwa Cieszyńskiego [kartoteka]
Paweł MYRDACZ
*4 V 1847 (Końska) †7 VII 1930 (Graz)
Lekarz wojskowy.
Uczył się w szkole ludowej w Końskiej, później w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie. W czasach gimnazjalnych był członkiem polskiego stowarzyszenia „Wzajemność”. Z tamtego okresu zachował się jego wiersz Wybawienie Wiednia przez Sobieskiego 1863 r. (wyd.: Jan Galicz, Księga pamiątkowa ku uczczeniu 40 rocznicy założenia Stowarzyszenia „Jedność” w Cieszynie 1886–1926, Cieszyn 1926, s. 49–50).
W 1866 roku zdał maturę z wyróżnieniem [„Programm des k. k. evangelischen Gymnasiums in Teschen” 1867, s. 34] i podjął studia na Wydziale Medyczno-Chirurgicznym Akademii Józefa w Wiednia. W styczniu 1872 roku (w starszej literaturze podaje się, że w 1871 roku) uzyskał tytuł doktora medycyny.
Od 1872 roku służył jako lekarz w 49 Pułku Piechoty, od 1874 roku w 39 Pułku Piechoty, a od 1875 roku – w Szpitalu Garnizonowym nr 3. W 1878 roku jako lekarz pułkowy (Regimentsarzt) został przydzielony do Wojskowego Lekarskiego Korpusu Oficerskiego. Między 1879 a 1888 rokiem pełnił funkcję sekretarza stowarzyszenia Unterstützungsvereins der k. k. Militärärzte.
W 1882 roku wydał Sanitätsgeschichte und Statistik der Occupation Bosniens und der Herzegowina im Jahre 1878, a w 1885 roku Sanitätsgeschichte der Bekämpfung des Aufstandes in der Hercegovina, Süd-Bosnien und Süd-Dalmatien im Jahre 1882. Szybko stał się uznanym znawcą w zakresie statystyki zdrowotnej i wojskowej opieki zdrowotnej.
W 1885 roku został lekarzem pułkowym pierwszej klasy (Regimentsarzt 1. Klaase), krótko pracował w 31 i 55 Pułku Piechoty, dłużej (od listopada 1888 roku) w Szpitalu Garnizonowym nr 2. W 1890 roku zredagował dwutomowy podręcznik Handbuch für k. u. k. Militärärzte (do 1913 roku miał pięć wydań).
W 1895 roku awansował na lekarza sztabowego (Stabsarzt) i został skierowany do Szpitala Garnizonowego nr 1. W 1898 roku awansował na naczelnego lekarza sztabowego (Oberststabsarzt). Od 1900 roku był nauczycielem w Wojskowej Szkole Kształcenia Medycznego (militärärztlichen Applikationsschule) w Wiedniu. W 1902 roku został komendantem Szpitala Garnizonowego nr 26, w 1905 roku szefem sanitariuszy IV Korpusu, a w 1908 roku – generałem lekarzem sztabowym (Generaloberstabsarzt).
W latach 1911 i 1914–1917 był referentem sanitarnym Czerwonego Krzyża. W 1917 roku został nobilitowany.
Ostatnie lata spędził w Grazu. Odwiedzał rodzinne strony (po raz ostatni około 1929 roku), zwykle zatrzymywał się wtedy w Hotelu „Pod Jeleniem” w Cieszynie.
Według wspomnienia Johanna Steinera, austriackiego lekarza wojskowego, z charakteru miał być „chłodny i powściągliwy” („eine kühle, reservierte Natur”).
Wspomnienie pośmiertne
„Österreichische Wehrzeitung”, nr 29 z 18 VII 1930, s. 5 [autor: Johann Steiner].
Opracowania
Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 3, Cieszyn 1998, s. 176.
Kazimierz Jaworski, Generał dr Paweł von Myrdacz, „Kalendarz Śląski” 1998, s. 187–188.
Walter Mantzel, Paul Myrdacz: Militärarzt, Sanitätsstatistiker, Autor, Leiter der Josephinischen Sammlungen und Bibliothekar der Militärärztlich-chirurgischen Bibliothek im Josephinum in Wien, [w:] Aus den medizinhistorischen Beständen der Ub MedUni Wien [Blog], Wien 2022 (Van Swieten Blog der Universitätsbibliothek der Medizinischen Universität Wien), https://ub.meduniwien.ac.at/blog/?p=39848 [dostęp 15 XII 2024].
Michael Morys-Twarowski, (Pra)Zaolzie. 102 szkice biograficzne, Czeski Cieszyn 2022, s. 85.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz